Paniek

Op vakantie gaan is in mijn ADD-wereld altijd een pijnlijk paniek puntje. Een dag voor vertrek ontstaat de paniek over wat er mee moet. Jaren geleden ging ik vrij regelmatig een weekend ergens logeren, in mijn slaapkamer hing een standaard inpak lijst, de makkelijkste en veiligste manier om er voor te zorgen dat ik zonder al te veel na te denken op pad kon. En dan nog presteerde ik het om bijvoorbeeld alleen de bovenste helft van de lijst in te pakken. Waarschijnlijk door het principe: tandenborstel, sokken, onde... hey een vogel!
Praktische bezwaren zijn vaak met lijstjes nog wel op te lossen of het aanschaffen dan wel lenen van vergeten stukken op de logeerplek.
Een uur voor vertrek gooide ik echter geregeld de handdoek in de ring: 'ik ga niet, ik wil niet, ik doe het niet, ik heb geen zin!' Voor zowel mijzelf als mede-reizigers vrij frustrerend. Iedereen in feeststemming en ineens een klein dreiend kind er tussen: 'ik wil niet!' Gelukkig ken ik het fenomeen inmiddels en ga dan maar even in een hoekje zitten wachten tot het over gaat. Of haal drie keer diep adem en zeg: 'ik zie het even niet zitten, maar dat gaat vast wel weer over.' Of dat voor mede-reizigers zo geruststellend is betwijfel ik, maar mij stelt het gerust en het gevoel verdwijnt.

En over drie dagen....
De eerste keer op pad met methylfenidaat. Het voelt nog niet echt anders, maar dat kan komen doordat ik mij nooit bezig houd met het weggaan meer dan twee dagen vooraf. Reisgidsen lezen, routes uitstippelen is aan mij niet besteed, bij aankomst ben ik het toch alweer vergeten of is er een ander plan.
Tot vanmorgen.
Bij inname van de pillen. Er ging ineens een lichtje aan.
'Methylfenidaat valt onder de opiumwet'
Oftewel: no way dat je daar zomaar mee in een vliegtuig mag stappen!
Fijn. Stress. Het eerste artikel dat ik op internet vind is al een heel stappenplan van officiele instanties. Bij stap drie ben ik alweer afgeleid en weet zeker dat die pillen op legale wijze meenemen nooit gaat lukken.
En dus bel ik met enigszins bonzend hart de Riagg op: 'ik ga op vakantie en slik methylfenidaat, help.'
'Woensdag kunt u de verklaring op komen halen.'

Waarom ik het mijzelf toch af en toe zo moeilijk maak?

- Gepost met mijn typmachine

De andere kant.

Mijn huisgenoten kijken mij verbijsterd aan. Zoveel verbaal geweld hebben zij nog niet eerder in de keuken gezien.
Luid tierend, de geslachtsdelen en enge ziektes vliegen in het rond, snijd ik de laatste uienring in stukjes.
'Grof gesneden' stond er in het recept.

Soms is de wereld maar net vanaf welke kant je er naar kijkt.


- Gepost met mijn typmachine

Denkers

Ik heb twee grote denkers in mijn omgeving.
Filosofen als je het zo wilt noemen.
Ze weten het zelf niet hoor, want het is niet hun beroep, of, ze waren niet met opzet filosofisch. Tenminste dat vermoed ik.
Ik denk niet dat deze twee mannen weten hoe vaak hun opmerking nog door mijn hoofd speelt. En hoe ontzettend in de roos het gezegde was.
Beide heren maken ook geen dagelijks deel uit van mijn leven, wat de waarheid van hun spreken nog frapanter maakt. En toch hebben beiden in de afgelopen maanden iets tegen mij gezegd dat voor mij een tekening is van hoe ik ben. Van een verleden waar ik soms mee probeer af te rekenen, maar waarvan ik soms moet accepteren dat het mijn heden en waarschijnlijk ook toekomst is.
De eerste zei: 'An, jij koestert die vrijheid, je prijst hem de hemel in.' En het klopt... Tot een door mij bepaald moment. Maar dan verwacht ik ook dat de ander meteen luistert en meegaat in wat ik heb bedacht. Ja hallo, je gaat een ADD'er toch niet haar fantastische impulsgedachten en daar soms uit voortkomende creatieve maar 'o zo' onuitvoerbare ideeën afnemen? Nee, je zegt 'ja en amen' en moedigt haar aan en bent de troostende schouder die al even verbaasd is als zijzelf als het plan niet blijkt te werken. Jaja, ook als jij dat al ver van te voren had zien aankomen. Niet alleen de ADD'er zelf maar ook de omgeving dient goed te zijn in toneel spelen. En geloof mij, de dag erna lach je samen om het plan dat in de prullenbak ligt. En je laat de verwijten in de trant van: 'waarom heb jij mij niet tegen gehouden?' van je af glijden met de tegenwerping: 'had je geluisterd?'
Ja, ik prijs en eis de vrijheid, maar ook de daarbij behorende steun om de wereld aan te kunnen.
Mijn tweede filosoof stelde mij een vraag (daar zijn ze goed in): 'An, ben jij wel eens onredelijk?'
Het antwoord is 'nee' niet en plein public. Diegenen die ooit met mij een huis hebben mogen delen zullen je legio verhalen kunnen vertellen die het tegendeel bewijzen. Maar ook in die situaties wist ik een uur daarna feilloos te vertellen waar het voor mij mis was gegaan en hoe dit de volgende keer beter zou kunnen.
Ik ben geen zwart-wit denker. Elk verhaal heeft meerdere kanten. En ik houd van verhalen, alle verhalen. En alle verhalen zijn ook waar, want iedereen heeft zijn eigen waarheid. Die waarheid vind ik niet altijd leuk, maar wie ben ik om aan een ander te twijfelen? De grootste fout die ik vaak maak is dat ik twijfel aan mijn eigen waarheid en daardoor te veel begrip heb voor de andere waarheden.
En dat is mijn grootste gevecht. Kan ik zeggen wat ik denk?
- Gepost met mijn typmachine

Hoe weet je...

Dat je ADD hebt?
Simpel: als je na een half uur zoeken je telefoonoplader terug vindt. In de WC!
Iets moeilijker: als je moet koken en je begint met datgene wat het kortst in de pan moet om daarna dat wat heel lang in de pan moet er pas in te doen. Zodat je steevast te laat klaar bent met koken.
Vrij ingewikkeld: wanneer je uit een gesprek wegloopt en je je niet alleen afvraagt of je nou wel alles hebt begrepen, maar ook of je wel antwoord hebt gegeven op de gestelde vraag, met wie je ook alweer in gesprek was, of je toch geen domme dingen hebt gezegd en waarom je ook alweer halverwege je gesprek de gehele inhoud van je handtas op tafel moest leggen (let wel: in dit geval betreft het dan een sollicitatiegesprek en niet, bijvoorbeeld een gezellig gesprek met vriendinnen waar het ook vrij absurd, doch enigszins te begrijpen is dat je je handtas om zou keren op tafel) en of je ook wel weer alle inhoud van de tas terug hebt gedaan in de tas. En wanneer je antwoord heb gegeven op alle door jou aan jou gestelde vragen die ene allesomvattende vraag de kop op steekt: 'waar ben ik en hoe kom ik weer thuis?'

- Gepost met mijn typmachine

Leven met Normaal

Steeds vaker bekruipt mij het gevoel van normaal. De ultieme high van dat het steeds beter met mij gaat begint in een sleur te raken. 'Het gaat goed' betekent niet meer 'het gaat stukken beter dan een paar maanden geleden'. Het gaat goed betekent het gaat goed. Ik ben weer 'normaal'.
En allejezus wat kan normaal saai zijn.
Sorry voor iedereen die dit leest en geen ADD-hoofd heeft, maar ik mis het soms. De chaos, het alles in de gaten kunnen houden, de tomeloze stroom woorden en ideeën.
Niet dat ik er naar terug wil, want na jaren van rennen en vliegen heb ik wel wat rust verdiend, maar de realisatie dat het leven is wat het is en dat het mij niet overkomt, maar ik het maak, maakt mij soms verdrietig.
Ik geef het toe, ik ben een chaos-junkie. Geef mij maar onverwachte situaties waar ik ineens tot aan mijn nek in zit en dan pas bedenk: 'waarom ben ik hier?' Of er achteraf uit wegloop met een ontzettend mooi verhaal. De situaties zijn er nog wel, maar tegenwoordig zoek ik ze op, ik maak vooraf een bewuste keuze om er wel of niet in mee te gaan. En dat voelt zo verantwoordelijk, zo volwassen. Blegh. Daar hou ik niet van.
Het is een hang naar 'wat was' en de groei naar 'wat is' waarbij ik de neiging heb dat wat was mooier te maken dan wat is. 'Het gras is altijd groener...' en 'vroeger was alles beter', dat principe.
Gelukkig heb ik in de loop der jaren een behoorlijk papieren en digitaal geschreven leven verzameld. Dus lees ik nu 'wat was' zoals het toen ook echt was. En ik moet eerlijk zeggen, 'wat is' voelt toch een stuk beter. Het is relaxter, steviger en constructiever.
Maar er zijn dagen dat ik mijn ogen sluit, diep ademhaal en even een paar uur chaos en onverantwoordelijkheid ben. En daar geniet ik van. Genoeg om daarna weer rustig normaal te kunnen zijn.
Want dat is een keuze, niet met mijn hoofd, met mijn hart, hoe goed doordacht het ook klinkt.

- Gepost met mijn typmachine

Spotlight

In de tram terug haalde ik diep adem en kon mijn gevoel echt voelen, zonder er naar te hoeven kijken en te moeten beredeneren.
Mijn gevoel voelen? Waarschijnlijk denk jij nu: 'huh?' of voel je dan: 'huh?'?
Want wat is er eerder, je hoofd of je hart? En als je dat weet, maakt dat dan iets uit?
Voor mij wel.
Zonder het te weten, wist ik namelijk mijn gevoel, maar voelde het niet. Of ik voelde het wel, maar mijn hoofd wist het altijd beter. Best een betweter, dat hoofd van mij.
Of het door de pillen komt, therapie of het eindeloze steeds beter weten, ik weet het niet, het maakt ook niet uit, feit is dat ik mijzelf steeds beter versta.
Mijn gevoel zit in mijn lijf en mijn hoofd heeft daar steeds een andere mening over (vooral de mening van mijn omgeving). In de loop van mijn leven ben ik er op gaan vertrouwen dat mijn hoofd alles wel beter wist dan dat mijn lijf voelde. Of dat komt door de ADD, deels wel vermoed ik. Mijn lijf is niet echt te vertrouwen geweest doordat het vaak net te lang was, te slungelig, te sukkelig, vaak onvoorspelbaar en vooral erg onhandig. Dus waarom zou je die dan verkiezen boven je hoofd? Je hoofd dat razendsnel is, creatief is, verbanden legt die niemand ziet, woorden maakt sneller dan je mond ze spreken kan, zo'n geweldig hoofd, dat laat je toch voor gaan op zo'n stom onhandig lijf?
Tot de momenten dat die ongehoorde, ongevoelde en onbegrepen gevoelens zich in mijn lijf beginnen te roeren en langzaam, of als een kolkende massa, naar buiten komen. En dat rekende ik mijn lijf dan aan: 'zie je wel, je had dat binnen moeten houden.' Niet wetende dat het mijn hoofd was dat die gevoelens naar niet begreep en ze ver weg wilde stoppen.
De pillen temmen de gedachtenstroom, ze stoppen de eindeloze stroom vragen en geboden, waardoor mijn gevoelens ineens de volle aandacht krijgen.
Niet alleen de leuke gevoelens, alhoewel ook die nu meer genieten en stralen, maar ook de gevoelens die ik had weggestopt als zijnde niet van mij, benoemd als slecht, als gevoelens die niemand anders in die mate heeft en daarom wel niet zullen kloppen, hele normale gevoelens als boosheid, schaamte en verdriet, ze staan ineens vol in de spotlight.
En voor het eerst durf ik te zeggen: 'tsja, die horen er ook gewoon bij en misschien nog wel belangrijker, ze horen bij mij.'
Het inperken van een jongere op mijn werk, een situatie die bij mij een jaar geleden vrij heftige emotionele reacties opriep, tot aan hyperventitaltie toe, kan ik nu voor het eerst ervaren als een deel gevoel en een deel gedachtes. Wanneer het inperken voorbij is kan ik even heel hard zuchten, wat een onrust heeft mijn lijf doorstaan. Vijf minuten later kan mijn hoofd bedenken hoe het beter kan. En in de tram terug naar huis kan ik bijna huilen, om de ervaring van de boosheid, om het verdriet dat daar achter ligt en om de ervaring dat dat mijn emoties niet waren op dat moment, maar dat ook ik er moe van ben en dat ook ik er boos van word dat dit gebeurd. En dat het eigenlijk best is dat ik boos ben en dat ook ik moe mag zijn.
En hoewel ik daar boos en moe zit te zijn ben ik zo ontzettend blij en opgelucht....
Een jaar geleden had ik die gevoelens weg geredeneerd. Nu zijn ze er. Al is het nog fragiel.
Want als ik thuis kom zeg ik dan: 'het was ok, alleen wat spierpijn.'
- Posted using BlogPress from my iPhone

Auw...

Alsof ik gisteravond helemaal alleen zeker drie flessen wijn achterover heb geslagen.
Zo voelde ik mij bij het opstaan.
Vreemd, want ik weet zeker dat ik gisteravond alleen thee en sap op heb.
In mijn hoofd herhaal ik steeds weer gisteravond. En drank komt daar iedere keer niet in voor.
Na een uurtje valt het pijnlijke kwartje, zou het een bijwerking zijn van een paar dagen geen pillen en gistermiddag ineens weer wel?
Ik heb al een tijdje niet echt last meer van de bijwerkingen, ook niet als ik de pillen een dag niet inneem. Maar misschien zijn ze terug?
Hopelijk maar voor een ochtend.
Want de chaos heeft nog wat orde nodig.